loading...
انفجارنور
مجتبی احمدی حقوق بازدید : 4 دوشنبه 22 اردیبهشت 1393 نظرات (0)

اين سوال در ذهن خيلي از افراد تداعي مي شود كه ايران تا كنون در زمينه هاي فرهنگي، سياسي و حتي جهاني نسبت به دوران قبل از انقلاب چه پيشرفت هايي داشته و خيلي مي پرسند آيا پيشرفتي داشته يا خير؟

پیرامون توسعه یا عدم توسعه ایران اسلامی بعد از انقلاب اسلامی ابتدا مقدمه ای ذکر شود و آنگاه باارائه آمارهایی که در این زمینه وجود دارد میزان توسعه یافتگی کشور مورد برررسی قرار گیرد : پاسخ: ((انتخابي از كد179073))مقدمه: نباید از خاطر دور داشت که امروزه بحث توسعه از دغدغه های جدی بشر امروز بوده و جامعه بشری مرتبا در راه تحقق هر چه بیشترو همه جانبه آن گام بر داشته که گاه این مهم به نفع و گاه بر ضرر جوامع انسانی بکار می رود و طبعا آنچه محل بحث ما است همان قسم اول می باشد به این که ما باید از توسعه ای سخن بگوییم که در تلاش برای تامین منافع حداکثری انسانیت باشد نه در پی برآوردن خواسته ای اقلیت های زیاده طلب در دنیا.به عبارتی ضرورت دارد تا چیزی حمایت و ترویج شود که محور آن انسانیت باشد و نه هواهای نفسانی عده­ای اندک از کسانی که در پی فرصت طلبی و سود جوئی از این موضوع می باشند. تعریف توسعه: هر چند از واژه توسعه که خواستگاه آن غرب بوده و از آن به((Development یاد شده که در لغت به معنای رشد،ترقی،پیشرفت و غیره آمده است تعاریف مختلفی در معنای اصطلاحی بیان شده ولی در این جا به ذکر تعریفی که هدف همه این تعاریف می باشد بسنده می کنیم. جناب آقای دکتر نجف لک زایی در تعریفی کلی از این لغت چنین بیان می دارد: توسعه یعنی حرکت از وضع نامطلوب موجود به سمت وضع مطلوب.(سیره پیامبر اعظم درگذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی ص 56 ) انواع توسعه: از تعریف توسعه که بگذریم سخن در این است که باید دید اصولا چند نوع توسعه ممکن در زندگی بشر امروزی اتفاق بیافتد و به عبارتی چه اقسامی از توسعه برای زندگی او ضروری می نماید.از این رو می توان این مهم را سه نوع کلی و اساسی دانست که ذیلا اجمالا به آن اشاره می شود. 1: اقتصادی یکی از مصادیق مهمی که کارشناسان برای موضوع توسعه ذکر می کنند بحث حرکت به سمت اقتصاد مطلوب می باشد تا از این طریق بدرستی به نیازهای مادی بشر پاسخ داده شود. در دنیای امروز نیز در اغلب موارد وقتی سخن از توسعه به میان می آید بر این قسم تکیه و تاکید می شود و بیشترین توجهات را به سمت خود جلب می کند. 2: فرهنگی از جمله عرصه هایی که می توان از آن بعنوان متعلق توسعه یاد کرد عرصه فرهنگ می باشد که از قدیم الایام در تمام زمان ها و زمین ها در محرومیت و مظلومیت بسر برده و مردمان تمام جوامع به آن کم توجهی کرده اند(و امروزه نیز چنین است) در حالی که این حوزه مهم ترین بخش هر جامعه را شکل داده و از حساسیتی بس بالا و والا برخوردار می باشد. 3: سیاسی : دنیای سیاست نیز از دسترس توسعه بدور نبوده بطوری که امروزه در سیاست نیز به این موضوع توجه ویژه ای صورت می گیرد تا بر اساس آن بتوانند سیاست های جهانی را به هم نزدیک تر و از این رهگذر روابط میان دولت ها و ملت ها را قدری تسهیل نمایند. ابزارهای توسعه: تحقق توسعه طبعا ابزارها و امکانات خاصی می طلبد که اگر این ابزارها وجود داشته باشند این امر رخ داده و گرنه چنین اتفاقی نخواهد افتاد.ما در این مجال کوتاه به بررسی برخی از این ابزارهای مشترک در همه انواع توسعه بصورت مختصر می پردازیم. 1: سرمایه سرمایه که در هر زمینه و برای شروع در هر امری نقشی حیاتی را بعهده داشته و بی تردید بدون آن گام از گام برداشته نخواهد شد؛در امر توسعه نیز این گونه است که الزاما برای تحرک و رسیدن به شرائط ایده آل،باید از این مهم بهره جسته شود.لذا ما در دنیای امروز شاهد این هستیم که کشورهایی که از این ابزار مهم بیشتر برخوردارند از توسعه بیشتری نیز بهره می برند. 2: نیروی کار نیروی کار که در واقع بخش سخت افزار هر عرصه ای را شکل می دهد و بدون آن هیچ چیز قابل پیاده سازی و تحقق نخواهد بود در توسعه از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد بطوری که می توان گفت اساسا بدون آن،هیچ گونه توسعه ای اتفاق نخواهد افتاد. 3: برنامه ریزی از جمله مصادیق بخش نرم در هر توسعه در حقیقت همان برنامه ریزی(Planing) درست و اصولی بر اساس داشته های واقعی هر جامعه می باشد تا در نهایت آنچه رخ می نماید بدرستی و بموقع اتفاق بیافتد: حال که به اصل پاسخ رسیدیم می توان از ابعاد مختلف به بحث نشست که ذیلا به آن اشاره می شود. اولا: باید دید که منظور از توسعه یافتگی کدام بعد از توسعه می باشد؟اگر ابعاد تکنولوژیکی،اقتصادی،صنعتی و... منظور است که باید گفت در برخی از این موارد ایران هم طراز و هم سطح کشورهای آمریکا،فرانسه و... نمی باشد.اما اگر منظور توسعه سیاسی و یا فرهنگی باشد که باید اعتراف کرد که در این دو بعد از توسعه،ایران گاه هم طراز و گاه نیز جلوتر از این کشورها گام برداشته که این خود نوید خوبی برای آینده این مملکت خواهد بود. حال سخن در این است که اگر در ابعادی همچون اقتصاد،تکنولوژی و... اعتقاد بر عدم توسعه یافتگی ایران است باید ببینیم که موانع توسعه یافتگی در ایران چیست؟لذا ما در این جا به بررسی و تحلیل برخی از این موانع در ابعاد داخلی و خارجی می پردازیم. الف: داخلی بدون شک یکی از موانع توسعه یافتگی در ایران،به مسائل داخلی بر می گردد به این که نقش آنچه در داخل ایران رخ داده است را نباید از نظر دور داشت.لذا ما در این جا به اختصار به برخی از این موانع اشاره می کنیم. 1: موانع تاريخی از زمره موانع می توان به موانع تاریخی توجه نمود که ایران در طول تاریخ خود به آن دچار بوده است از جمله: الف: وقوع جنگ های ویرانگری همچون حمله مغولان ، روسها ، انگليسيها و... به ایران.(فرهنگ و تمدن اسلامی ص 139) ب: ضعف و سستی حاکمان بویژه در عصر قاجار که انسان های خوش گذران بوده و کشور و امکانات آن را مرتبا به دشمنان تقدیم می کردند. 2: تشتت مردم و مسولان عدم هماهنگی حاکمان با مردم به این که در طول تاریخ ایران همواره دسته ای که بر امور کشور حکومت می کردند از مردم جدا بوده و طبعا مردم نیز با آنان همراهی نداشتند و در پیشبرد کشور سهمی نداشتند. 3:اختلافات قومی از جمله موانع بر سر راه توسعه ایران،وجود برخی تفکرات قومی و قبیله ای بوده که در بخش هایی از کشور که در حقیقت مردمان،تنها به منافع خود و قبیله خود اندیشیده و چه بسا درگیری هایی نیز در این میان بروز می نموده است که بخشی از توان و فرصت های کشور خرج آن می شده است که در نهایت نیز هیچ سودی به حال مردم نداشته و تنها خرابی به بار می آورده است. 4:سياسي یکی دیگر از موانع در راه توسعه ایران همان مانع سیاسی بوده است که قبل از انقلاب وجود داشت به این که دشمنان این مملکت که منافع خود را از توسعه ایران در خطر می دیدند نمی توانستند با رخ داد توسعه به آن منافع لطمه ای وارد آورند لذا در این که ایران هم بخواهد و یا این که بتواند در راه رشد خود گام بردارد کارشکنی ودست اندازی کرده و نگذاشتند این امر تحقق یابد.علاوه این که بسیاری از مباحثی که در راستای مسایل سیاسی موثر می افتاد در بیرون از این کشور طرح ریزی می شد که اصولا دست حاکمان از آن بدور بوده و طبعا در این جهت بگونه­ای برنامه ریزی صورت می­گرفت که ایران و مردمان آن همواره ذلیل و نیازمند دیگران باشند تا این که خود نتوانند برای منافع خود اقدامی نمایند. 5:مديريتي از دیگر موانعی که می توان در راه توسعه ایران از آن یاد نمود این است که پیش از انقلاب در این مملکت،مدیریتی کارآمد وجود نداشت تا این که بتوان از تمام فرصت ها و امکانات بدرستی بهره گرفته و در راه توسعه یافتگی ایران گام برداشت. 6: فرهنگي در زمره موانع عدم توسعه یافتگی ایران،مانع فرهنگی را نباید از خاطر دور داشت به این که در دورن مرزها آنگونه وانمود شده بودکه ایرانی نمی تواند خودش کاری از پیش برده و برای آینده و رشد و توسعه خود گامی بردارد.به عبارتی دشمنان در یک برنامه هدفمند،در ایران(شاهنشاهی)کوشیدند تا مردمان ایران را نسبت به توان و استعدادشان بی اعتماد سازند تا از این رهگذر بتوانند علاوه بر تامین منافع نامشروع خود،این کشور را همچنان از قافله توسعه عقب نگه دارند که ظلمی نابخشودنی بوده و همیشه ایام مورد لعن نسل های مختلف خواهند بود. ب: خارجی از موانع داخلی توسعه یافتگی ایران که بگذریم نقش موانع خارجی نیز در این میان امری قطعی و غیر قابل انکار می نماید که ما در این مجال کوتاه به ذکر برخی از این موانع بسنده خواهیم کرد. 1:حضور بيگانگان کشور ما بر اساس گواهی تاریخ،از جمله کشورهایی است که از دوران های دور با حضور بیگانگان در درون مرزهای مادی و سیاسی دست به گریبان بوده وهمواره این قدرت های خارجی بوده اند که برای این مملکت برنامه ریزی و آن را بر اساس خواسته های خود اداره می­کرده­اند. از این رو می­توان حضور بیگانگان(تحت هر عنوانی که بوده است)را یکی از موانع توسعه ایران دانست که این امر با انقلاب اسلامی بکلی از میان رفته و دستان نامشروع آنان از این کشور قطع گردید. 2:استعمار قدرت های بزرگ یکی از بهانه هایی که قدرت های بزرگ را بر آن می داشت تا این که وارد دیگر سرزمین ها از جمله ایران شوند موضوع استعمار(و یا همان به اصطلاح عمران و آبادانی کشورهای هدف)بوده است به این که کشورهایی همچون آمریکا،انگلیس،فرانسه و... که خوی سلطه­گری داشتند به این بهانه به دیگر کشورها وارد شده و به جای آباد سازی آنها اقدام به خرابی و به عبارتی از بین بردن و نابود سازی می­کردند. بنابراین کشور ما که سابقه طولانی در ورود مغرضانه قدرت های بزرگ دارد بخاطر نابود سازی منابع آن از سوی این قدرت ها و به عبارتی بدلیل استثماری که آنان نسبت به ایران روا داشتند نتوانست در راه توسعه خودگام بردارد و این خود مانعی بزرگ در این راه شد. 3: انواع تحریم ها از جمله موانعی که در راه توسعه ایران،(پس از انقلاب وجود داشته است)تحریم هایی است که دشمنان قسم خورده ما در پی کوتاه شدن دست آنان از منافع ملت ایران،علیه مملکت ما وضع کرده و اجرا نمودند بگونه ای که این تحریم ها همچنان و پس از گذشت سی سال،روز افزون گشته و در تقابل با خواسته های بحق جامعه جهانی قرار دارد. ثانیا:نباید از نظر دور داشت که آنچه به عنوان توسعه صنعتي،اقتصادي،تکنولوژی و... در غرب اتفاق افتاده است معلول چند علت می باشد: 1: قرنها کار و آزمون و خطا دنیای غرب در پی قرن ها تلاش و زحمت و پشت سرنهادن آزمون هاو خطاهای گوناگون توانسته است به این توان و توسعه دست یابد که امروز شاهد آن هستیم.لذا ایران فعلی را نمی توان با این پیشینه دراز،مورد مقایسه و سنجه قرار داد چرا که تلاش های ایران تنها 30 سال پس از انقلاب است که آغاز گردیده و در تلاش برای ورود به عرصه های توسعه یافتگی است که طبعا نتیجه آن را باید در آینده دید. 2:گذار از مشکلات و بحرانها اگر در غرب سخن از توسعه یافتگی است بدون تردید این مهم پس از عبور از مشکلات و بحران های مختلفی اتفاق افتاده است که غربی ها در طول این مسیر،آن را طی و پشت سر نهاده­اند.بنابراین بدست آوردن این توسعه به همین راحتی نمی تواند اتفاق بیافتد بلکه این موضوع یک فرایند پیچیده ای است که می باید درگذار از مقاطع مختلف حاصل آید و به تعبیری نتیجه بخش باشد. 3: استقلال مديريتي از دیگر عوامل توسعه یافتگی در غرب،استقلال مدیریتی آن را می توان نام بردکه متاسفانه نظام مدیریتی قبل از انقلاب، مبتلا به وابستگی خاصی بوده که این خود همواره مانعی جدی و بزرگ بر راه توسعه یافتگی ملت ایران بوده است. 4: غارت منابع ساير ملت های جهان بی تردید غرب و غربی ها که سابقه درازی در استثمار دیگر ملل دنیا داشته و از قدیم الایام درپی بهره کشی های مختلف از آنان بوده اند در باب توسعه یافتگی خود نیز مرهون این می بعد از انقلاب اگر بخواهیم این شاخص ها را بر ایران بعد از انقلاب تطبیق کنیم باید بگوییم کشور ما که توانست پس از 2500 سال،از زیر یوغ ظلم های سلسله های ستم شاهی بیرون آمده و خواست تا طعم شیرین استقلال در مدیریت را چشیده و بر توان خود استوارگشته و از آن بهره جوید از نو و ابتدا تلاش برای رونق این آب و خاک آغاز و در این راه بر مشکلات و بحران های مختلف فایق آید و در یک کلام خود تصمیم گرفته وخود به اجرا بنهد تا کنون برای ساختن ایرانی سرآمد و توسعه یافته از هیچ تلاشی فرو گذار نشده ولی حقیقت این است که این تلاش ها نه تنها در 30 سال نمی تواند ثمر بخش باشد بلکه می باید در طی قرن ها شکل گرفته و آهسته آهسته به آنچه باید دست یافت. بنابراین باید اعتراف کرد که بر اساس حقایق آماری* و عملی موجود،در ایران پس از انقلاب،تلاش های بسیاری در زمینه های مختلف از جمله تکنولوژی،اقتصاد،انرژی هسته ای،سلول های بنیادی و... برای رشد و توسعه آغاز شده بطوری که می توان گفت انقلاب سرآغازی برای بازسازی و یا حتی ایجاد تمدن اسلامی گردیده و آینده خوبی به ما نوید می دهد که بی تردید همه ما باید در این راه کمک کار بوده و از هیچ حمایت و یا کمکی فرو گذار نکنیم. * در این جا توجه شما را به چند گزارش و حقیقت آماری جلب می کنم که گویای واقعیت مورد ادعا است. 1:رشد علمی وبگاه علمي تحليلي ساينس متريكس كه به تحليل وارزيابي پيشرفت هاي علوم، فناوري و نوآوري اختصاص دارد، در مقاله اي با موضوع مرور تحليلي رشد علم در 30 سال گذشته در كشورهاي مختلف جهان پرداخته ونرخ رشد توليدات علمي در ايران را 11 برابر نرخ متوسط رشد علم در جهان اعلام مي دارد و ايران را داراي بالاترين رشد در ميان همه كشورهاي جهان مطرح مي كند.(به نقل از سایت تحلیل گران تکنولوژی ایران) همچنین به گزارش باشگاه خبرنگاران،هفته نامه نیو ساینتیست در گزارشی نوشت : سال 2010 از لحاظ علمی متعلق به ایران می باشد. بر اساس این گزارش،یافته ها و داده های علمی در ایران یازده مرتبه سریعتر از دیگر کشور های جهان می باشد.براساس بررسی های صورت گرفته موارد منتشره و موفقیت های علمی در خاور میانه با رشد جالبی مواجه بوده است و در این بین ایران با رشد چهار برابری در صدر می باشد . اریک آرکامبولتف ،از کارشناسان موسسه تجزیه تحلیلی Science-Matrix واقع در مونترال کانادا راجع به رشد علمی ایران گفت :موفقیت و حجم انتشارات علمی ایران در زمینه های شیمی کانی،شیمی هسته ایی ،فیزیک هسته ایی و مهندسی هسته ایی بوده است .در زمینه مهندسی هسته ایی ایران رشد 250 مرتبه ایی سریعتر از دیگر نقاط جهان را داشته است.این در حالی است که تحقیقات پزشکی و کشاورزی نیز در این کشور رو به افزایش می باشند . 2: رشد اقتصادی : سایت ایران اکونومیست در گزارشی از بانک جهانی در ارتباط با رشد اقتصادی ایران می نویسد:« بانك جهاني در تازه ترين گزارش خود رشد اقتصادي ايران در سال 2009 را 3 درصد و رشد اقتصادي جهان در اين سال را منفی 1.7 درصد پيش بيني كرد. بانك جهاني در تازه ترين گزارش خود موسوم به دورنماي اقتصادي جهان پيش بيني كرد رشد اقتصادي ايران در سال 2009 به 3 درصد خواهد رسيد. در گزارش نوامبر 2008 اين سازمان رشد اقتصادي ايران براي سال 2009 بالغ بر 3.5 درصد پيش بيني شده بود.بر اساس پيش بيني بانك جهاني رشد اقتصادي ايران در سال 2010 اندكي افزايش خواهد يافت و به 4 درصد خواهد رسيد» این در حالی که در آن زمان بحران اقتصادی فزاینده ای دنیای غرب را فرا گرفته و آن را فلج کرده بود اما در ایران همچنان رشد اقتصادی رو به جلو بوده و از آن بحران،کمترین آسیب را دیده بود((پايان كد انتخابي)) 3 پیشرفت بر اساس شاخص توسعه انسانی سازمان ملل متحد : شاخص توسعه انساني)HDI (، نام جدولي است تناسبي كه در آن كشورهاي جهان بر اساس فاكتورهايي از جمله درآمد سرانه واقعي، نرخ باسوادي، آموزش، بهداشت، تغذيه و نيز اميد به زندگي (در بدو تولد) مورد مقايسه قرار مي گيرند. شاخص توسعه انساني از سال1991 ميلادي توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد به مرحله اجرا گذاشته شد و از آن پس هر ساله فهرستي از كشورهاي جهان را به ترتيب بالاترين تا پائين ترين رتبه ها را در مقايسه با نمودارها و كشورهاي ديگر منتشر مي كند. شاخص توسعه انساني يكي از نمودارها و منابعي است كه توسعه اقتصادي در كشورها و نحوه آن را نشان مي دهد. شاخص توسعه انساني به معناي رتبه بندي كشورها از نظر پيشرفتهاي توسعه انساني و متوسط آسودگيهاي زندگي است. كشورهايي كه در رده هاي بالاي شاخص توسعه انساني قرار دارند، كشورهاي توسعه يافته و كشورهايي كه در رده هاي پائين شاخص توسعه انساني قرار دارند، كشورهاي توسعه نيافته و عقب افتاده تري از نظر پيشرفتهاي جهاني هستند. بر اساس تازه ترين گزارش سازمان ملل متحد، همزمان با بهبود اميد به زندگي، كاهش فقر و ارتقاي سطح آموزش، شاخص توسعه انساني جمهوري اسلامي ايران با رشد 10 پله اي به رتبه 84 بين 179 كشور دنيا ارتقا پيدا كرده است. گزارش توسعه انساني سال 2008 سازمان ملل كه بهبود يافته گزارش توسعه انساني سال گذشته (2008-2007) است و چندي پيش منتشر شد ، اعلام كرد: جمهوري اسلامي ايران كه سال گذشته رتبه 94 شاخص توسعه انساني )HDI( را بين 177 كشور دنيا كسب كرده بود، در گزارش امسال با 10 پله صعود در جايگاه 84 جهان بين 179 كشور قرار گرفته است كه نشان دهنده بهبود رتبه ايران در توسعه است. ارتقاي 10 رتبه اي ايران در شاخص توسعه انساني بر اساس معيارهايي چون اميد به زندگي، كيفيت نظام آموزشي، درآمد واقعي و سرانه درآمد ملي در سال 2006 ميلادي ( سال 1385) محاسبه شده است و بر اين اساس جمهوري اسلامي ايران در گزارش سال جاري ميلادي از كشورهايي چون اردن، چين، گرانادا، تونس، فيجي، بليز، ساموئا، سورينام، جمهوري دومينيكن و فيليپين پيشي گرفته و جزء كشورهاي توسعه انساني متوسط قرار گرفته است. اين گزارش حاكي است: ايران در شاخص توسعه انساني سالهاي 2007 و 2006 كه مربوط به آمارهاي سالهاي 2005 (1384) و 2004 (1383) بوده است به ترتيب 2 و 3 پله ارتقا يافته بود. ارزش شاخص توسعه انساني ايران كه در سال گذشته 0.759 از يك بوده است، در گزارش سال جاري با 0.018 افزايش به 0.777 از ده رسيد. گفتني است جمهوري اسلامي ايران از نظر شاخص توسعه انساني طي سه سال 15 رده صعود كرده و طي سال هاي پس از انقلاب نيز با 26 پله صعود مواجه شده و از رتبه 110 در سال 1979 به 84 در سال جاري ميلادي ارتقا پيدا رده است. فقر درآمدي و انساني كشورهاي در حال توسعه از جمله موارد مهمي است كه در گزارش توسعه انساني مورد توجه قرار گرفته است و در اين ميان شاخص فقر انساني (HPI)از اهميت زيادي برخوردار است. بر اساس گزارش توسعه انساني 2008 ، شاخص اميد به زندگي در ايران در عدد 0.759 اعلام شد كه در مقايسه با شاخص 0.754 سال گذشته افزايش نشان مي دهد. سازمان ملل متحد با اعلام اينكه متوسط اميد به زندگي در ايران در سال گذشته 70.2 سال بوده است، اين رقم را در گزارش سال جاري 70.5 سال اعلام كرده است. بر اساس اين گزارش، سرانه توليد ناخالص داخلي بر اساس شاخص برابري قدرت خريد 10 هزار و 31 دلار اعلام شد كه در مقايسه با 7968 دلار سال گذشته رشد نشان مي دهد. اين گزارش با اعلام اين كه شاخص توليد ناخالص داخلي ايران در سال گذشته 0.731 بوده است، اين شاخص را در گزارش سال جاري 0.769 اعلام كرده است كه بهبود داشته است. گزارش توسعه انساني 2008 افزود: ميزان فقر در ايران 12 درصد جمعيت اعلام شد كه در مقايسه با 12.9 درصد سال گذشته 0.9 درصد كاهش نشان مي دهد. ايران از نظر فقر بين 135 كشور در حال توسعه رتبه 51 را به خود اختصاص داد كه در مقايسه با گزارش سال گذشته با رتبه 30 بين 108 كشور مقايسه ممكن نيست. گزارش توسعه انساني 2008 نرخ باسوادي افراد بالاي 15 سال را در كشور ما 84 درصد اعلام كرد كه در مقايسه با رقم 82.4 درصد سال گذشته رشد نشان مي دهد. اين گزارش شاخص آموزش در كشور را نيز 0.804 اعلام كرد. براساس گزارش سازمان ملل، شاخص توسعه انساني جمهوري اسلامي ايران طي 26 سال گذشته 0.218 ، طي 16 سال گذشته 0.107و طي شش سال گذشته 0.042 ارتقا پيدا كرده است.( منبع : روزنامه رسالت > شماره 6677) 4 – توسعه فرهنگی از طریق توسعه مطبوعات و نشریات : سال 58 كه اولين سال پيروزي انقلاب اسلامي است، در مطبوعات كشور سالي استثنايي محسوب مي شود . چرا كه در اين سال هم شماري بالا از نشريات تعطيل شده در سالهاي پيش از انقلاب ، انتشار مجدد خود را آغاز كردند و هم تعداد قابل توجهي از گروههاي سياسي در فضاي انقلاب پديد آمدند و يا اگر از قبل حيات مخفي داشتند، حيات علني يافتند. غالب اين گروهها داراي نشريه اي خاص بودند. بسياري از اين نشريات در قالب دقيق مطبوعات واقع نمي شوند. اما به هر حال در شمار نشريات آن سال بحساب آمده اند. طبعاً بسياري از اين نشريات كه مجوز قانوني انتشار نداشتند و بعضاً وابستگي هاي آشكار به رژيم پهلوي داشتند . در سال 59 تعطيل شدند . با آغاز جنگ اين روند تا حدودي تشديد شد به نحوي كه در سال 60 نشريات نوپا به 98 و در سال 61 به 93 و در سال 62 به تعداد 56 نشريه كاهش يافته است . اما از سال 63 به بعد شاهد رشد مجدد رقم نشريات نوپا در كشور هستيم به نحوي كه در سال 1373 رقم نشريات در كشور به 769 مي رسد. وضعيت مطبوعات را در دوران انقلاب اسلامي در ظرف زماني ديگري هم مقايسه كرده ايم . مقايسه وضع مطبوعات در دوران انقلاب با دو دوره زماني حاكميت استبدادي پهلوي نتايج جالب توجهي بدست مي دهد.رقم نشريات نوپا ( منظور نشرياتي است كه امتياز نشر گرفته اند ) در دوره اول يعني 1340-1298 كه متجاوز از چهل سال را شامل مي شود 172 نشريه بوده يعني بطور متوسط هر سال 4 نشريه در دوره دوم حاكميت پهلوي (1357- 1340) 220 نشريه تازه در كشور منتشر شده كه بطور متوسط حدود 14 نشريه در سال برآورد مي شود، اما در دوران سوم كه دوران انقلاب اسلامي است و در بررسي ما شامل سالهاي 1358 تا 1373 مي شود، 1861 نشريه تازه قدم به عرصه مطبوعات گذاشته اند كه بطور متوسط شامل 143 نشريه در سال مي شود كه رقمي معادل 10 برابر نشريات نوپاي دوره دوم و 35 برابر دوره اول را نشان مي دهد. به لحاظ محل انتشار نشريات بايد گفت كه در دوره اول حاكميت رژيم منحوس پهلوي 51 درصد نشريات در تهران و 49 درصد در شهرستانها منتشر مي شده است . در دوره دوم فاصله تهران و شهرستانها بسيار زيادتر شده و اين رقم به 82 درصد در تهران و 18 درصد در شهرستانها رسيده است در دوران انقلاب اسلامي تفاوت ميان تهران و شهرستانها كاهش يافته و نشريات نوپاي تهراني 74 درصد و نشريات شهرستاني 26 درصد نشريات را تشكيل مي دهند و اين نشان دهنده سمت گيري انقلاب اسلامي در جهت كم كردن فاصله مركز و ساير شهرهاي كشور است . اگرچه هنوز اين فاصله به حد قابل قبول كاهش نيافته است.در دوره اول حاكميت رژيم كودتا (1340- 1298) نشريات نوپاي روزانه 11 درصد كل نشريات را تشكيل مي دادند كه اين نسبت در دوره دوم به 1/2 درصد و در دوره سوم يعني در دوران انقلاب اسلامي به 3 درصد مي رسد . لازم به ذكر است كه كم بودن تعداد كل نشريات نوپا و بالا بودن نسبت نشريات روزانه موجب درصد زياد مزبور براي دوره اول شده است و گرنه تعداد نشريات در دوره اول 13، در دوره دوم 5 و در دوران انقلاب اسلامي 58 نشريه است . درصد نشريات هفتگي نوپا در دوره اول 1/27 درصد، در دوره دوم 7/24 درصد و در دوره سوم 5/17 درصد است لازم به ذكر است كه نوعاً نشريات هفتگي مخصوصاً در نظام فرهنگي رژيم پهلوي نشرياتي صرفاً تفنني، سرگرم كننده و به لحاظ محتوا سبك و بلكه مبتذل بوده اند . بيشترين رشد در ميان نشريات نوپا در دوران انقلاب اسلامي در نشريات ماهانه (‌4/40) درصد مشاهده مي شود . در دوره دوم اين درصد 9/20 و در دوره اول 9/22 درصد بوده است . قابل ذكر است كه نشريات ماهانه نوعاً نشرياتي وزين تر، تخصصي تر و غني تر از مجلات هفتگي هستند . به لحاظ زبان انتشار نشريات نوپا در دوره اول پهلوي 95 درصد نشريات فارسي و 5 درصد بقيه غيرفارسي بوده است . در دوره دوم 82 درصد از نشريات مجوز نشر فارسي و 18 درصد مجوز نشر غيرفارسي گرفته اند . در دوران اسلامي 5/92 درصد از نشريات نوپا فارسي زبان و 5/7 درصد غيرفارسي هستند . نشريات غيرفارسي در دوره اول تعداد 20 نشريه، در دوره دوم 40 نشريه و در دوره سوم 140 نشريه را در بر مي گيرد . در يك نگاه كلي به وضعيت مطبوعات در دوران انقلاب اسلامي بايد گفت كه نشريات و مطبوعات در اين دوران رشد كمي قابل توجه داشته اند كه چنين رشد كمي قطعاً بر كيفيت و سطح حرفه اي كار هم تأثير مثبت مي نهد، بي اينكه بتوان ادعا كرد كه اين ارتقاء در يك اندازه صورت پذيرفته است . بنظر مي رسد ارتقاء كيفي و حرفه اي مطبوعات در گرو عواملي ديگر چون ارتقاي سطح تحصيلات تا حد عالي براي روزنامه نگاران، بهبود محتواي آموزشي دوره هاي عالي مزبور، روشن شدن جايگاه قانوني و حرفه اي روزنامه نگاري در كشور، بالا رفتن تضمينهاي حقوقي، شغلي، مالي و رفاهي روزنامه نگاران باشد. در رشد مطبوعات اهميت افزايش نرخ باسوادي در كشور را نمي توان ناديده گرفت . اما واقعيت آن است كه باسوادي شرط لازم براي روزنامه خواني است و نه شرط كافي . بايد عادت به مطالعه در ميان مردم پديد آيد و قوت گيرد، وگرنه عليرغم رشد نسبي قابل توجه تعداد مطبوعات در سالهاي پس از انقلاب، مقايسه ارقام مربوط به مطبوعات در سالنامه آماري سازمان ملل نشان مي دهد كه كشور ما نه تنها نسبت به كشورهاي پيشرفته بلكه در مقايسه با بعضي كشورهاي جهان سوم هم هنوز سطح شمارگان و تعداد مطبوعات قابل قبولي ندارد . سواي چند كشور چون افغانستان ، عراق و اتيوپي ، ايران در سال 1373 با 29 نشريه روزانه نسبت به كره جنوبي با 63 نشريه روزانه، ژاپن با 121 نشريه روزانه و پاكستان با 273 نشريه روزانه در سطح بسيار پاييني قرار دارد. از ميان برداشتن چنين فاصله بزرگي نيازمند گردآمدن همتهاي ارباب جرايد، مسؤولان امور فرهنگي و مطبوعاتي و همه مردم انديشمند و فرهيخته كشور است. منبع: فصلنامه پژوهش و سنجش، نسخه شماره 22 نوشته : علی منتظری گزارش دیگری نیز در سایت daneshjooagah.blogfa.com وجود دارد که مربوط به تحقیقات دانشجویان می باشد و توسط یکی از دانشجویان به نام نرگس مظفری نگارش یافته است که به دلیل جالب بودن آمارها عینا از سایت مزبور نقل می گردد : - رشد علمي و آموزشي موفقيت هر ساله دانش آموزان ايراني در دست يابي به مقامات جهاني در المپيادهاي علمي در رشته هاي مختلفي همچون فيزيك، رياضي، شيمي، كامپيوتر و ... در رقابت با كشورهاي پيشرفته علمي يكي از شواهد رشد و توسعه علمي كشور در سال هاي پس از انقلاب است. اين موفقيت ها در رشته هاي مختلف المپيادهاي دانش آموزي از اولين سال حضور جوانان مستعد ايراني هر ساله با پيشرفت بسياري همراه بوده است: 3 بار مقام اول جهاني (المپياد شيمي 1374 و 1375، المپياد رياضي 1377)، 2 بار مقام دوم جهاني (المپياد فيزيك 1378 و المپياد شيمي 1380) و 2 بار مقام سوم جهاني (المپياد فيزيك در سال هاي 1374 و 1377) از دست آوردهاي دانش آموزان ايراني است. حاصل شركت ايران در المپيادهاي جهاني دانش آموزي در طي سال هاي 1366 تا 1380 در رشته هاي رياضي، فيزيك، كامپيوتر، شيمي و زيست ، 57 مدال طلا، 92 مدال نقره و 58 مدال برنز بوده است. از جهت رشد كمي در حالي كه تعداد دانشجويان دانشگاه هاي كشور قبل از انقلاب ، از مرز 150 هزار نفر تجاوز نمي كرد ، امروزه به حدود دو ميليون و چهارصد هزار نفر رسيده است. كشوري كه در سال 56 با 33 ميليون جمعيت، نيازمند ورود پزشك خارجي (از كشورهاي در حال توسعه اي همچون هند، بنگلادش ، پاكستان و ...) بوده هم اكنون با جمعيتي بيش از دو برابر، و به تبع آن با نيازي بيشتر به پزشك با مازاد پزشك روبه روست در زمينه پزشك روبه روست در زمينه پزشك متخصص نيز از رقم 7000 نفر در سال 57 به رقم 72792 نفر بيش از 10 برابر رسيده كه آما كم نظيري است. از جهت رشد كيفي نيز بايد يادآور شد در حالي كه در سال تحصيلي 1359-1358 تعداد دانشجويان دانشگاه هاي دولتي در مقطع دكتري فقط 452 نفر بوده اين تعداد در سال تحصيلي 1381-1380 به بيش از 23000 نفر رسيده است . به عبارت ديگر 5/26 برابر رشد داشته است كه اگر آمار دانشگاه آزاد نيز به آن اضافه شود، به بيش از 50 برابر خواهد رسيد. بر اساس گزارش موسسه بين المللي اطلاعات علمي ، تعداد مقالات علمي چاپ شده از محققان ايراني در مجلات معتبر بين المللي در طول 10 سال (1993-2003) 600 درصد رشد داشته است كه 3 برابر رشد متوسط جهاني در اين دوره است. طي دهه اخير، مركز فرهنگي سازمان ملل (يونسكو) چند بار ايران را به عنوان يكي از موفق ترين كشورهاي جهان در مبارزه با بي سوادي معرفي كرده است؛ زيرا ايران توانسته نرخ با سوادي جمعيت 6 ساله و بالاتر را از رقم 7/28 درصد در سال 55 به حدود 85 درصد در سال 1383 ارتقا دهد. هم اكنون ما شاهد اين هستيم كه ايران در بسياري از فناوري ها نه تنها خودكفا شده بلكه به كشور صادر كننده خدمات فني مهندسي در حوزه هاي صنعت نفت، كشاورزي، بهداشت، سدسازي، تراكتورسازي، هسته اي، خودروسازي ، سلول هاي بنيادين و ... تبديل شده است. در عرصه علوم نوين، دانشمندان ايراني توانسته اند تا مرزهاي جديد دانش بشري پيش روند و در مواردي نيز از اين مرزها نيز عبور كنند. موفقيت بينظير دانشمندان ايراني در تهيه، انجماد و نگهداري سلولهاي بنيادي جنيني، كه پيش از آن در انحصار 9 كشور دنيا بود، درمان ناباروري، نارسايي قلب و تلاش براي ترميم لوزالمعده براي توليد انسولين به منظور درمان بيماري قند (ديابت) براي اولين بار در جهان از اقدامات كم نظير دانشمندان جوان ايراني در عرصه مهندسي ژنتيك است. در عرصه علوم هستهاي، با وجود موانع و ممانعت كشورهاي غربي و تحريم تجهيزات دو منظوره- داراي كاربرد مشترك در فعاليتها و تحقيقات هستهاي صلحآميز و غير صلحآميز- امروزه ايران به فناوري پيچيده غني سازي اورانيوم دست يافته و به جمع 10 كشور داراي اين فناوري نوين در جهان پيوسته است. - كشاورزي و دامداري بخش كشاورزي از مهمترين و استراتژيكترين بخشهاي اقتصادي كشور است. در حيطه كشاورزي و دامداري، طبق آمار رسمي دولت در سال 1356، دولت فقط توانايي تامين مواد غذايي مردم خود براي 33 روز در سال را داشت و مجبور بود باقي مواد غذايي را از خارج وارد كند. براي مثال مرغ را از فرانسه، تخممرغ را از اسرائيل، سيب را از لبنان، پنير را از دانمارك و... وارد ميكرد؛ هماكنون كشورمان به رغم دو برابر شدن جمعيت، به مرز خودكفايي رسيده است؛ به گونهاي كه با توجه به اينكه توليد گندم در سال 1356، 1/5 ميليون تن بوده و كشور ما سالها از بزرگترين واردكنندههاي گندم در دنيا محسوب ميشده در سال 83 با توليد بيش از 14 ميليون تن- بعد از چهل و اندي سال- توانست به خودكفايي در عرصه اين محصول استراتژيك دست يابد. ميزان توليد شلتوك برنج در سال 1356، معادل 1/1 ميليون تن بود. اين رقم در سال 1379 به 7/2 ميليون تن افزايش يافت. توليد جو از 900 هزار تن به 3/3 ميليون تن و سبزيجات و محصولات جاليزي از 7/2 ميليون تن به 15 ميليون تن رسيد. در بخش دام نيز رشد قابل توجهي در توليد پديد آمده است؛ به گونهاي كه توليد تخم مرغ از 215 هزار تن به در سال 1356 به 555 هزار تن در سال 1381 افزايش يافته است. توليد گوشت مرغ، از 63 هزار تن به 724 هزار تن، گوشت قرمز از 587 هزار تن به 947 هزار تن، عسل از 6 هزار تن به 28 هزار تن و شير خام از 620/2 ميليون تن به 877/5 ميليون تن رسيده است. براساس گزارش سازمان خواروبار كشاورزي سازمان ملل متحد،- فائو- ايران در سال 2004 رتبه نخست صادرات كشاورزي را در ميان كشورهاي خاورميانه كسب كرده است - وضعيت روستاها فقر و نابساماني جوامع روستايي از مسائل و معضلات مهم و اساسي كشورهاي توسعه نيافته و در حال توسعه به شمار ميرود. به همين جهت برخلاف رژيم گذشته كه تنها به توسعه و آباداني تهران و شهرهاي بزرگ اكتفا ميكرد، بعد از پيروزي انقلاب، توجه به روستاها و مناطق محروم كشور براي دولت و برنامه ريزان از اولويت خاصي برخوردار شد. در اينجا به بخشي از شاخصهاي برخورداري روستاها در سالهاي پس از انقلاب اسلامي اشاره ميكنيم: تعداد مراكز بهداشتي و درماني روستايي در سال 357، 1500 واحد بوده كه در سال 1381 به 7345 واحد رسيده تعداد خانه هاي بهداشت از 2500 واحد در سال 1357 به 16561 واحد در سال 1381 افزايش يافته است. برقرساني به روستاها و مناطق محروم و ايجاد تاسيسات زيربنايي از قبيل توسعه شبكه راههاي روستايي، مخابرات و... در اين مناطق از اقدامات موفقيتآميز پس از انقلاب به شمار ميرود. تعداد روستاهاي برخوردار از برق از 4327 روستا در سال 1357 به 45359 روستا- بيش از 10 برابر – در سال 1380 افزايش يافته است. همچنين طي دوره 1357- 1317 تنها 8000 كيلومتر راه روستايي كشيده شده بود. اما اين رقم بعد از انقلاب به 86000 كيلومتر رسيده است (بيش از 10 برابر در مدتي تقريبا 10 ساله). تعداد روستاهاي بهرهمند از شبكه مخابرات از 312 روستا در سال 1357 به 10429 روستا در سال 1374- بيش از 30 برابر- افزايش يافته. تعداد واحدهاي پستي روستايي هم از 180 واحد در سال 1357 به 4912 واحد در سال 1374- بيش از 25 برابر- رسيده است. - صنايع در بخش صنعت، كشوري كه قبل از انقلاب تقريبا تمام كالاهاي صنعتي خود را از خارج وارد ميكرده و معدود كالاهاي ساخت داخلش نيز عموما از كيفيت و مرغوبيت پاييني برخوردار بوده، هم اكنون در بسياري از زمينه ها به توليدكننده تبديل شده و توليداتش نيز در بسياري از موارد، از جهت كيفيت و استاندارد، قابل رقابت با مشابه خارجي ميباشد و در برخي از صنايع- همچون صنايع ساختماني- سالهاست كه به مرز خودكفايي رسيده است. جمهوري اسلامي وارث صنعتي است كه ميزان وابستگي آن به خارج بسيار زياد بوده به همين سبب، صنايع كشور پس از انقلاب، به دليل محاصره اقتصادي و تامين نشدن مواد اوليه و واسطه اي، دچار ركود شديد شد. از سوي ديگر، صاحبان و مالكان اين صنايع كه آنها را با استفاده از اعتبارات بانكي تاسيس كرده بودند، از كشور گريختند. دولت توانست پس از انقلاب در زمينه كاهش وابستگي شديد به مواد اوليه وارداتي، كالاهاي سرمايهاي خارجي، تخصصهاي فني و اطلاعات و دانش فني خارجي- كه تهديدي براي صنعت به شمار ميرود- اقدامات در خور توجهي انجام دهد. به همين علت پس از انقلاب اسلامي، ظرفيتهاي وسيعي در كشور پديد آمد و توليد مواد اوليه، ايجاد صنايع تبديلي، صنايع تكميلي و پر كردن حلقههاي مفقوده صنعت جدي گرفته و گامهاي بلندي در اين راه برداشته شد. تقويت و گسترش صنايع پتروشيمي را ميتوان در همين ارتباط ارزيابي كرد. ميزان توليدات پتروشيمي كشور كه در سال 1357 حداكثر 7/4 ميليون تن بوده در سال 1381 به 5/12 ميليون تن افزايش يافته است. امروزه ايران در عرصه صنايع موشكي و مخابراتي به درجهاي از پيشرفت رسيده كه به توان ساخت ماهواره دست يافته و وارد باشگاه چند كشور محدود پرتاب كننده ماهواره گرديده است. اين موفقيت در حالي به دست آمده كه ما در زمينه محصولاتي كه قابليت استفاده در صنايع موشكي و الكترونيك نظامي دارند، در تحريم به سر مي بريم تا جايي كه حتي در برخي مواقع از يا چيپ ساده الكترونيكي به ما ممانعت به عمل ميآيد. در زمينه سدسازي امروزه در بين 3 كشور برتر دنيا قرار داريم؛ به طوري كه پس از پيروزي انقلاب حدود 130 سد ساخته شده و يا در حال ساخت است. در صنايع كشاورزي، هماكنون، تراكتورهاي ساخت ايران به بيش از 30 كشور جهان صادر ميشود. در صنايع نفت و گاز، پروژه صددرصد ايراني فاز يك منطقه عسلويه به عنوان بزرگترين پروژه نفت و گاز كشور در آبان 83 به بهره برداري رسيد كه با بهره برداري فازهاي ديگر آن سالانه حدود يك ميليارد دلار درآمد نصيب كشور خواهد كرد. -صنايع نظامي ايران كه قبل از انقلاب تقريبا تمام تسليحات نظامي خود را از خارج وارد ميكرده در زمره يكي از كشورهاي توليد كننده تسليحات پيشرفته نظامي در جهان قرار گرفته و در كنار كشورهايي چون هند، برزيل و يوگسلاوي مطرح شده است و توليدات خود را به بيش از 30 كشور جهان صادر ميكند. توليد محصولات الكترونيكي و راداري، ادوات و تجهيزات خاص از اين جمله است. اكنون ايران در زمينه صنايع زرهي و ساخت انواع نفربر در بين ده كشور برتر دنيا قرار گرفته است. به برخي از اقدامات انجام شده در صنايع نظامي اشاره ميكنيم: ساخت هواپيماي جنگنده آذرخش، طراحي و ساخت لانچر (پرتابكننده) چهار موشكي با قابليت شليك همزمان و تكتك، ساخت چرخبال آموزشي و چرخبال دو موتوره، طراحي و ساخت تانك پيشرفته ذوالفقار و راهاندازي خط توليد انبوه آن، ساخت تانك مدرن ، طراحي و ساخت خودرو تانكبر (ببر 400)، ساخت انواع شناورها و يدككشها، ساخت زيردريايي و اسكله شناور، ساخت موشك فاتح 110 (از موفقترين موشكهاي زمين به زمين در جهان) و موشكهاي دوربر شهاب (با سرعتي سه برابر موشك اسراييلي)، راهاندازي خطوط تعميرات اساسي و بازسازي هواپيماي نظامي و خودكفايي در زمينههاي ساخت و يا تعمير بسياري از تجهيزات و قطعات نظامي كه در جنگ الكترونيكي كاربرد دارد. 6- مبارزه با مواد مخدر از ديگر موارد قابل اشاره موفقيت بسيار چشمگير نظام جمهوري اسلامي در مبارزه با مواد مخدر و سوداگران مرگ ميباشد. طبق آمارهاي بينالمللي بيش از 80 درصد مواد مخدر مكشوفه در سطح جهان در مرزهاي ايران كشف و منهدم ميشود كه به همين جهت نيز ايران بارها از سوي مجامع جهاني مورد تقدير قرار گرفته است و كميته مبارزه با مواد مخدر سازمان بهداشت جهاني، مركز آموزش منطقهاي خود را ايران قرار داده است. البته بايد بالا بودن و بالا رفتن آمار معتادان كشور را يكي از نقاط ضعف عملكرد كارگزاران نظام محسوب كرد. 7- فرهنگ و هنر در حوزه هنري و فرهنگي يكي از موارد قابل اشاره، سينماي ايران است كه قبل از انقلاب به اعتراف تمام صاحبنظران، به هيچ وجه در دنيا مطرح نبوده و به حساب نميآمده لكن امروزه، به عنوان سينمايي صاحب سبك و جذاب، در بين 10 سينماي برتر جهان مطرح ميباشد. در صنعت دوبلاژ نيز ايران جزء سه كشور برتر دنياست. همچنين در اين حوزه ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد: 1. رونق چشمگير صنعت چاپ و نشر و انتشار گسترده مطبوعات و كتب؛ 2. توسعه گسترده شبكه هاي صدا و سيما و توليد وسيع برنامه ها خصوصا از سال 73 به بعد به گونه اي كه از دو شبكه سيما و چند شبكه صدا با ساعات محدود هم اكنون به ده ها شبكه داخلي و خارجي به صورت تمام وقت و شبكه هاي استاني گسترش يافته است. 3. توسعه و گسترش چشمگير شبكه هاي خبررساني و خبرگزاري داخلي و بينالمللي به گونهاي كه امروزه ديگر ما مجبور نيستيم براي كسب خبر- همانند گذشته- متكي به خبرگزاريهاي خارجي همچون: آسوشيتدپرس، رويترز، دويچله وله و امثال آن باشيم 8- بهداشت و سلامت يكي از شاخصهاي متعارف توسعه يافتگي، كاهش نرخ مرگ و مير كودكان است. طي سالهاي اخير سازمان بهداشت جهاني دو بار ايران را به عنوان موفقترين كشور جهان در كاهش نرخ مرگ و مير كودكان مورد تقدير قرار داده است. به گونهاي كه مرگ و مير كودكان زير يك سال از 111 مورد در هر هزار تولد زنده در سال 1356 به 6/28 مورد از هر هزار تولد)( زنده در سال 1381 رسيده به عبارت ديگر بيش از چهار برابر كاهش يافته است. از 237 نفر در هر 100 هزار (همچنين كاهش مرگ مادران ناشي از عوارض باروري تولد زنده در سال 1355 به حدود 37 نفر در سال 1380 رسيده يعني 5/6 برابر كاهش يافته است. از ديگر شاخصها، افزايش سن اميد به زندگي است. در نتيجه اقدامات و آموزشهاي بهداشتي، اصليترين شاخص سلامت (سن اميد به زندگي) كه قبل از انقلاب در حدود 55 سال بوده و در سال 82 به مرز 4/71 رسيده است براساس آمار ديگري سن اميد به زندگي طي 20 سال (1360 تا 1380) 10 سال افزايش يافته، يعني در مورد مردان از سال 58 به 68 سال و در مورد زنان از 60 سال به 70 سال ارتقا يافته است. همچنين سازمان بهداشت جهاني، ايران را در سال 2004 به عنوان موفقترين كشور آسيايي در كنترل و مقابله با ايدز معرفي كرد. - خدمات رساني يكي از موارد قابل اشاره، بهتر شدن روند خدمت رساني به شهرها و روستاهاي كشور است. كه به اختصار، به عناوين برخي از اقدامات انجام شده، اشاره ميكنيم: - افزايش بيش از 12 برابري تعداد تلفنهاي ثابت نسبت به پيش از انقلاب و گسترش ضريب نفوذ آن در كشور به خصوص در نقاط محروم و روستاها. - واگذاري حدود 1/7 ميليون خط تلفن همراه و روند رو به رشد آن به گونهاي كه امروزه ايران از جهت ارائه خدمات تلفني مقام سوم را در ميان كشورهاي آسيايي داراست. - افزايش راه هاي درونشهري، بين شهري، روستايي، راه آهن و ساخت مترو. افزايش توليد انرژي الكتريكي و برق رساني تا حد رفع خاموشي ها با توجه به ازدياد فراوان مصرف كنندگان خانگي و صنعتي. - افزايش شبكه ها و تعداد ساعات پخش برنامه هاي صدا و سيما و گسترش مناطق تحت پوشش. 10- گاز شهري در سال 1357، تنها 5 شهر كشور به طور بسيار محدود از شبكه گاز شهري برخوردار بودند؛ اما اين امكان تا آبان ماه 1382 به سطح 40 ميليون نفر افزايش يافته كه رقم بسيار قابل توجهي است. گاز طبيعي- سوخت مقرون به صرفه با آلودگي پايين- در سبد مصرفي سوختهاي فسيلي قبل از انقلاب گزارش نشده است؛ اما اين سهم تا سال 82، از مرز 54 درصد فراتر رفته است. ظرفيت پالايش گاز طبيعي از 36 ميليون متر مكعب در روز به 288 ميليون متر مكعب در روز (8 برابر) و تعداد خانوارهاي تحت پوشش گاز طبيعي از 51000 خانوار در سال 57، به 8998000 خانوار در آبان ماه 82 (بيش از 176 برابر) افزايش يافته است. 11- آب سالم و بهداشتي تعداد مشتركان آب شهري – آب سالم و بهداشتي- در سال 1357، 7/2 ميليون رشته بوده كه در سال 1382 به 5/8 ميليون رشته افزايش يافته كه گوياي بيش از 3 برابر افزايش است. تعداد شهرهاي تحت پوشش آب شهري از 45 شهر به 760 شهر در سال 1382 افزايش يافته است. آبرساني به روستا از 12000 روستا در سال 1357 به 23036 روستا در سال 1378 رسيده است. ميزان توليد آب در سال 1357 حدود 5/1 ميليون متر مكعب بوده كه در سال 1382 به 4 ميليون متر مكعب – بيش از 3 برابر- رسيده است بررسي افزايش قيمتها و قدرت خريد مردم يكي از نكاتي كه در قضاوت افراد نسبت به وضع موجود تاثير منفي بر جاي گذاشته ، ارزاني قبل از انقلاب و گراني بعد از انقلاب است . اين مسئله از دو جهت بايد مورد توجه قرار گيرد . الف)از جهت سياست هاي اقتصادي توسعه اي كشور ، اين سوال مطرح مي شود كه چرا قبل از انقلاب ، قيمت كالاها ارزان بوده و بعد انقلاب گران شده است ؟ بررسي ها نشان مي دهد يكي از عمده ترين دلايل این امر ، اعمال تعرفه هاي گمركي پايين از سوي دولت نسبت به كالاهاي وارداتي خارجي در قبل از انقلاب و افزايش اين تعرفه ها بعداز انقلاب بوده است . به عبارت ديگر در نتيجه اعمال تعرفه هاي گمركي پايين ، كالاهاي خارجي به وفور و با قيمت بسيار نازل در بازار يافت مي شد اين سياست اقتصادي نامناسب ، در جهت تضعيف توليدات داخلي ، افزايش وابستگي اقتصادي كشور به قدرت هاي صنعتي و تامين بازار براي آنان بوده است زيرا در چنين شرايطي توليد كننده نوپا و كم تجربه داخلي امكان رقابت با توليد كننده توانمند و مجرب خارجي را نمي يابد و به سهولت از صحنه رقابت خارج مي شود و حضور در عرصه توليد را مقرون به صرف نمي يابد . به هميسن جهت است كه ارزاني كالاها (به معناي عرفي آن ) يكي از بزرگ ترين موانع رشد و توسعه اقتصادي در جوامع ، به خصوص در جوامع در حال در حال توسعه تلقي مي شود ؛ ارزاني غير معقول ، موجب تضعيف موقعيت توليد كننده و در نهايت ، تضعيف توليدات داخلي مي شود . از همين رو در اكثر كشورهاي پيشرفته اقتصادي ،گراني وجود دارد . براي مثال ،بانك جهاني براي چندمين بار ، توكيو پايتخت ژاپن را به عنوان گران ترين شهر جهان اعلام كرده است حتي در اين كشورها گاه با ارزاني مبارزه نيز مي شود ، زيرا با واقعي شدن قيمتها ست كه مي توان از توليد كننده داخلي حمايت كرد و حمايت از توليدكننده داخلي نيز در نهايت تامين منافع مصرف كننده داخلي را به همراه دارد . ب) اين مسئله از جهت قدرت خريد اكثريت افراد جامعه نيز قابل تامل و توجه است . بسيار مي شنويم كه گفته مي شود در گذشته مثلا قيمت گوشت فلان مقدار بوده با قيمت تخم مرغ چنان بود و درمقايسه با قيمت هاي كنوني كه بسيار افزايش ياقته در اين گونه نتيجه گيري مي شود كه چون قدرت خريد مردم كاهش يافته ، وضعيت معيشت مردم بدتر شده است ؛ در پاسخ بايد توجه كرد كه هم ،مشاهده عيني وضعيت جامعه و هم آمارها ، نشان از بهتر شدن نسبي وضعيت معيشت اكثريت افراد جامعه دارد . به عبارت ديگر ، درست است كه در گذشته قيمتها پايين بوده ولي قدرت خريد مردم بسيار پايين تر از آن بوده است آمارها و بررسي هاي رسمي و غير رسمي گوياي آن است كه به غير برخي اقشار جامعه ؛اكثر مردم به خصوص صاحبان مشاغل آزاد از وضعيت معيشتي مناسب تري نسبت به قبل از انقلاب برخودار مي باشند . لكن به دلايل متعددي همچون تغيير الگوي زندگي (الگوي مسكن ، خوراك ، پوشاك و لوازم منزل ) و به تبع آن ،افزايش سطح انتظار آنها از زندگي ،ابراز نارضايتي و احساس محروميت در آنان افزايش يافته است . به عنوان مثال امروزه الگوي مسكن عموم مردم نسبت به قبل از انقلاب و سال هاي اول انقلاب تغيير يافته است . در گذشته اكثر خانواده ها گسترده بودند ، اما اكنون هسته اي شده اند . مثلا در گذشته اگر عروس يا دامادي به خانواده اضافه مي شد ، در يكي از اتاقهاي همان خانه جاي ميگرفت ؛ اما اكنون عموما زوجهاي جوان به زندگي در مسكن مستقل روي مي آورند . در خصوص الگوي خوراك نيز شاهد تغييرات اساسي در جامعه خودمان در سال هاي اخير هستيم. در حدود 30 سال پيش، قوت غالب خانوادههاي ايراني نان بوده و برنج غذاي اعياني محسوب ميشده در حالي كه امروز الگوي خوراك اكثريت جامعه تغيير يافته و عموما برنج در غذاي روزانه آنان جايگاه خاصي پيدا كرده است. آمارهاي جهاني نيز گوياي بهتر شدن وضعيت رفاه مردم ما در سالهاي پس از انقلاب است. بر اساس آمار بانك جهاني، 46 درصد مردم ايران در سال 1356 زير خط فقر بودند؛ اما اين رقم در سال 1378 به 16 درصد كاهش يافته يعني بيش از 8/2 برابر وضعيت رفاه جامعه بهتر شده است؛ البته در اين خصوص مباحث فراوان ديگري قابل طرح است كه پرداختن به آنها در اين مجال نميگنجد. منبع : نرگس پور مظفری نقل از سایت daneshjooagah.blogfa.com دوست عزیز در پایان در صورتی که باز هم ابهاماتی درباره سوال داشتید می توانید با این مرکز در میان بگذارید تا به ابهامات و سوالات شما در حد مقدور پاسخ داده شود . (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبري، كد: 1/100131752)

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آرشیو
    آمار سایت
  • کل مطالب : 11
  • کل نظرات : 0
  • افراد آنلاین : 1
  • تعداد اعضا : 0
  • آی پی امروز : 8
  • آی پی دیروز : 23
  • بازدید امروز : 10
  • باردید دیروز : 10
  • گوگل امروز : 0
  • گوگل دیروز : 0
  • بازدید هفته : 21
  • بازدید ماه : 20
  • بازدید سال : 28
  • بازدید کلی : 237